Ikigai (生き甲斐)

Ikigai is een Japans begrip dat zich laat vertalen als “een reden om te bestaan“. Het wordt vaak voorgesteld als een Venn-diagram met vier cirkels: waar je van houdt, waar je goed in bent, wat de wereld nodig heeft, en waar je voor betaald kunt worden. Het snijpunt van deze vier cirkels is je ikigai, oftewel je levensdoel. Men gelooft dat het vinden van je ikigai kan leiden tot een gevoel van vervulling en geluk. Heb jij jouw ikigai al gevonden? Met dit artikelen helpen we je op weg!

De vier principes van een ikigai levensstijl

Ikigai heeft vier kernprincipes waarmee jij jouw levensstijl kan veranderen. De principes zijn een wijze les voor mensen die op zoek zijn naar een betere balans tussen werk en privé. Hieronder volgen de vier principes;

• Waar je van houdt: Dit verwijst naar de dingen die je vreugde brengen en je het gevoel geven dat je leeft. Dit kunnen hobby’s, interesses of passies zijn die je altijd al hebt willen nastreven.
• Waar je goed in bent: Dit verwijst naar de vaardigheden, talenten en capaciteiten die je in de loop der tijd hebt ontwikkeld en die je van nature hebt. Het kan iets zijn waar je altijd al goed in bent geweest, of iets dat je door oefening hebt geleerd.
• Wat de wereld nodig heeft: Dit verwijst naar de dingen die nodig zijn in de wereld, zoals een bepaalde vaardigheid, product of dienst. Het gaat erom de problemen in de wereld te identificeren en manieren te vinden om ze op te lossen met jouw passies en vaardigheden.
• Waarvoor je betaald kan worden: Dit verwijst naar het vermogen om je passies, vaardigheden en oplossingen om te zetten in een duurzame bron van inkomsten. Het gaat erom een manier te vinden om de kost te verdienen terwijl je doet waar je van houdt en wat de wereld nodig heeft.

Het snijpunt van deze vier principes is je Ikigai, je levensdoel. Het bereiken van ikigai gaat niet alleen over het vinden van een baan of carrière, maar over het vinden van een manier om een bevredigend leven te leiden, waarin je gelukkig kunt zijn en een gevoel van betekenis en doelgerichtheid hebt.

Waar komt ikigai vandaan?

Ikigai vindt zijn oorsprong in Japan, meer bepaald op de Ryukyu-eilanden die deel uitmaken van Okinawa. Het concept van ikigai is al eeuwenlang aanwezig in de Japanse cultuur en is van generatie op generatie doorgegeven. Het woord “ikigai” is een combinatie van de Japanse woorden “iki“, dat “leven” betekent, en “kai“, dat “de verwezenlijking van wat men hoopt” betekent.

Het begrip ikigai is nauw verbonden met de Japanse filosofie van “wabi-sabi“, de aanvaarding van vergankelijkheid en onvolmaaktheid. Volgens deze filosofie ligt de schoonheid van het leven in zijn onvolkomenheden en de vluchtige momenten die het uniek maken.

In het verleden was ikigai nauw verbonden met de traditionele Japanse levensstijl, die een grote nadruk legde op gemeenschap en harmonie. Mensen in traditionele Japanse gemeenschappen vonden hun ikigai in hun rol als boer, visser of ambachtsman. Zij waren trots op hun werk en het was niet alleen een middel om in hun levensonderhoud te voorzien, maar een manier van leven. Een meer hedendaags voorbeeld is bijvoorbeeld Jiro Ono, de beroemde sushichef van Japan.

Recentelijk, met de modernisering en verstedelijking van Japan, is het concept van ikigai geëvolueerd, en is het meer individualistisch en carrièregericht geworden. De kernprincipes van ikigai blijven echter hetzelfde: een balans vinden tussen waar je van houdt, waar je goed in bent, wat de wereld nodig heeft en waar je voor betaald kunt worden.

Hoe vind jij je eigen ikigai?

Het vinden van je ikigai kan een uitdagend en voortdurend proces zijn, maar er zijn verschillende stappen die je kunt nemen om je doel in het leven met succes te ontdekken. Hieronder volgt ons stappenplan om je te helpen.

1. Denk na over je passies: Begin met na te denken over de dingen die je vreugde, opwinding en een gevoel van doel brengen. Dit kunnen hobby’s, interesses of activiteiten zijn die je altijd al hebt willen nastreven. Schrijf deze op in een lijstje op papier, doe dit met de hand dat maakt het realistischer en tastbaarder.
2. Identificeer je vaardigheden en talenten: Denk na over de vaardigheden, talenten en capaciteiten die je in de loop der tijd hebt ontwikkeld en die je van nature hebt. Bedenk waar je goed in bent en waar je altijd in geïnteresseerd bent geweest. Schrijf dit ook uit met de hand op papier, maak het tastbaar voor jezelf!
3. Denk aan de behoeften van de wereld: Denk na over de problemen in de wereld die je met passie wilt oplossen. Wat zijn de dingen die de wereld nodig heeft, en hoe kunt je jouw vaardigheden en passies gebruiken om een positieve impact te hebben?
4. Zoek naar manieren om je passies en vaardigheden te laten werken: Overweeg hoe je je passies en vaardigheden kunt omzetten in een duurzame bron van inkomsten. Dit kan zijn door je eigen bedrijf te beginnen, freelancen of een baan te vinden die aansluit bij je interesses en waarden.
5. Experimenteer en test: Het vinden van ikigai is geen eenmalig proces. Het is een reis, dus wees niet bang om te experimenteren en nieuwe dingen te proberen, het is belangrijk om verschillende opties te blijven testen, en te zien wat voor jou werkt.
6. Zoek begeleiding: Je kunt begeleiding zoeken bij anderen die hun ikigai hebben gevonden, het kan nuttig zijn om te praten met mensen die het proces van het vinden van hun levensdoel al hebben doorlopen. Zij kunnen waardevolle adviezen en inzichten geven.

Het is belangrijk te onthouden dat het vinden van je ikigai een persoonlijke reis is, die tijd, geduld en doorzettingsvermogen vergt. Het belangrijkste is dat je trouw blijft aan jezelf en blijft onderzoeken tot je iets vindt dat je een gevoel van voldoening en geluk geeft.

Wat kan ikigai je geven in het leven?

Ikigai kan verschillende positieve effecten hebben op iemands leven. Enkele van deze effecten zijn:

• Verhoogd gevoel van doel en vervulling in het leven. Het zal nieuwe sociale kringen openen en een positieve kijk geven op het leven.
• Verbeterde werktevredenheid en welzijn wat zorgt voor plezier in de dagelijkste activiteiten.
• Grotere motivatie en betrokkenheid bij iemands werk. Dit zal leiden tot betere prestaties op de werkvloer en een succesvollere carrière.
• Betere geestelijke en lichamelijke gezondheid door vermindering van stress wat de kans op burn-outs en andere klachten kan verlagen.
• Een gevoel van evenwicht en harmonie in iemands dagelijkse activiteiten. Minder FOMO en meer genieten van het heden.
• Meer veerkracht bij de uitdagingen van het leven. Je zal die extra stap durven te zetten en zo nieuwe levels bereiken in het leven.
• Een gevoel van verbondenheid met de wereld. Meer nadenken over wat nu echt bijdraagt aan een goede en gezonde wereldorde.

Ikigai geen magische oplossing is voor alle problemen en dat het tijd en moeite kan kosten om iemands ikigai te vinden, maar als het eenmaal gevonden is, kan het een aanzienlijke invloed hebben op de algehele tevredenheid en het welzijn in het leven.

Let op dat je niet te ver doordraait

Ikigai is een concept dat over het algemeen wordt geassocieerd met positieve effecten zoals het vinden van een doel en vervulling in het leven, maar er zijn ook enkele potentiële negatieve effecten waar je voor moet waken:

• Druk om de “perfecte” ikigai te vinden: Het idee van het vinden van iemands ikigai kan mensen onder druk zetten om hun “perfecte” doel in het leven te vinden. Deze druk kan leiden tot gevoelens van ontoereikendheid en teleurstelling als iemand het gevoel heeft dat hij zijn ikigai niet heeft gevonden. Neem het gezegde in acht, niks is namelijk perfect dus ook niet je eigen ikigai.
• Beperkt perspectief: Ikigai wordt vaak geassocieerd met het vinden van een carrière of beroep, en deze focus kan leiden tot een beperkt perspectief op wat een vervullend leven inhoudt. Sommige mensen voelen zich bijvoorbeeld niet vervuld door hun werk, maar door hun gezin of persoonlijke activiteiten. Het maakt dus niet zoveel uit waar jij je geluk vindt zolang je dit zelf maar inziet.
• Tegenstrijdige waarden: De vier principes van ikigai kunnen soms met elkaar in strijd zijn. Iemand kan bijvoorbeeld een passie hebben waar hij van houdt, maar de wereld heeft die niet nodig, of hij kan geld verdienen, maar dat is niet iets waar hij goed in is. Best verwarrend allemaal maar let hierop. Niet alles is gelukkig rationeel in de wereld.
• Veronachtzaming van andere belangrijke aspecten van het leven: Sommige mensen zijn misschien zo gefocust op het vinden van hun ikigai dat ze andere belangrijke aspecten van hun leven verwaarlozen, zoals hun gezondheid, relaties en zelfzorg. Gezondheid gaat in onze ogen boven alles in het leven. Gezien dit je van nature helpt om bovenop moeilijke situaties en omstandigheden te komen.
• Fixatie op de toekomst: Focussen op het vinden van je ikigai kan ertoe leiden dat iemand zich fixeert op de toekomst, en niet in het heden leeft. Dat terwijl het heden juist zo belangrijk is voor je toekomst.

We kunnen blijven herhalen dat ikigai geen standaard concept is, en wat voor de ene persoon werkt, werkt misschien niet voor de andere. Het is ook belangrijk te bedenken dat het vinden van ikigai een reis is, geen bestemming, en dat het in de loop van de tijd kan veranderen. Zorg dat je een open geest blijft houden, en niet te veel druk op jezelf legt, en te genieten van het proces.

Leuke ikigai influencers en boeken

Er zijn verschillende personen die bekend zijn geworden door hun beoefening van ikigai. Hier volgen enkele leuke influencers om te volgen;

• Hector Garcia is een Spaanse auteur en vertaler. Hij schreef het boek “Ikigai: Het Japanse geheim voor een lang en gelukkig leven” samen met Francesc Miralles. Hij is ook de medeoprichter van het Ikigai Institute, een platform dat het concept van ikigai over de hele wereld wil verspreiden. Hij is tevens de auteur van A Geek in Japan die in onze top Japanse boeken lijst staat. Volg hem hier op Instagram.

• Ken Mogi is een Japanse neurowetenschapper en auteur van verschillende boeken over ikigai, waaronder “Ikigai: Het Japanse geheim voor een lang en gelukkig leven“. Hij is een voorstander van ikigai en heeft uitgebreid over dit onderwerp gesproken, zowel in Japan als internationaal. Volg zijn verhaal op Instagram.

• Dan Buettner is een Amerikaanse auteur, onderzoeker en National Geographic Fellow. Hij heeft verschillende boeken geschreven, waaronder “The Blue Zones of Happiness: Lessons from the World’s Happiest People“, waarin ikigai en andere concepten met betrekking tot geluk en een lang leven worden onderzocht. Ik vond het luisterboek hiervan erg leuk!
• Francesc Miralles is een Spaanse auteur en journalist. Hij schreef het boek “Ikigai: Het Japanse geheim voor een lang en gelukkig leven” samen met Hector Garcia. Hij is ook een gepassioneerd spreker over het onderwerp ikigai en de voordelen ervan.
• Kaoru Ishikawa, een Japanse ingenieur en managementconsultant, staat bekend om zijn boeken over kwaliteitsbeheer en procesverbetering, waarin vaak wordt verwezen naar ikigai als bron van motivatie en inspiratie voor werknemers.

Dit zijn slechts enkele voorbeelden van mensen die bekend zijn geworden door hun promotie en praktijk van ikigai, er zijn er veel meer. Het is vermeldenswaard dat ikigai een cultureel concept is, en veel mensen in Japan, die internationaal misschien niet bekend zijn, hebben hun ikigai gevonden en leiden een bevredigend leven.

Kan ikigai helpen een burnout te voorkomen?

Ikigai kan worden beschouwd als een manier om een burn-out te voorkomen door mensen te helpen hun passies, sterke punten en waarden af te stemmen op hun werk en hun leven in het algemeen. Door een gevoel van doel en betekenis in iemands leven te hebben, zullen mensen zich minder snel overweldigd en uitgeput voelen door hun dagelijkse activiteiten. Bovendien, door vast te stellen en zich te richten op waar ze echt gepassioneerd over zijn en wat de wereld nodig heeft, zullen mensen minder geneigd zijn om werk te doen dat niet bevredigend of afmattend aanvoelt.

Ikigai kan daarom worden gezien als een benadering om burn-out tegen te gaan door een kader te bieden voor het vinden van een doel en betekenis in iemands werk en leven.

Loop je tegen een burn-out aan, zoek dan altijd professionele hulp! Dit werkt altijd beter dan een ikigai principe toe te passen. Uiteindelijk kan het wel een mooi leidraad zijn.

Enkele leerwegen die overlap hebben

Er zijn verschillende verwante concepten die overeenkomsten vertonen met het Japanse ikigai. Al deze concepten hebben een rode draad, namelijk het vinden van evenwicht, doel en betekenis in het leven, en het zich afstemmen op de natuurlijke stroom van de wereld. Hieronder enkele andere bekende stromingen

• Eudaimonia: Dit is een Grieks begrip dat verwijst naar de staat van het hebben van een goed en deugdzaam leven. Het lijkt op ikigai omdat het het belang benadrukt van het vinden van een doel en betekenis in het leven. De Griekse filosoof Aristoteles heeft het al eeuwen geleden bedacht.
• Wu Wei: Dit is een Chinees begrip dat verwijst naar de staat van zijn in een natuurlijke stroom, waarbij handelingen moeiteloos en met minimale weerstand worden verricht. Het is verwant aan ikigai omdat het het belang benadrukt van het vinden van een gevoel van evenwicht en harmonie in je leven, en het afstemmen van je handelingen op de natuurlijke stroom van het universum.
• Shinto: Dit is een traditionele Japanse religie die het belang benadrukt van een leven in harmonie met de natuurlijke wereld. Shinto is vergelijkbaar met ikigai omdat het het belang benadrukt van het vinden van iemands plaats in de wereld en het leven in harmonie met de natuurlijke ritmes van het leven.
• Zen: Dit is een school van het Mahayana boeddhisme die de beoefening van meditatie en het bereiken van spiritueel inzicht benadrukt. Het is verwant aan ikigai omdat het het belang benadrukt van het vinden van evenwicht en harmonie in iemands leven, en het leven in het huidige moment.

Enkele veelgestelde vragen van onze lezers