Top 5 tempels Zen boeddhisme

Het Zen boeddhisme is voor ons waarschijnlijk de bekendste van alle boeddhistische scholen in Japan. Door de invloed die Zen had op de Japanse cultuur, is het niet verwonderlijk dat er ook veel Zen tempels te vinden zijn in Japan. Zo heeft de Sōtō Zen aftakking op zich al ongeveer 15000 tempels! Om voor jou een handig lijstje op te stellen, werd een kleine greep genomen uit het gigantische aanbod. Ontdek hieronder de bekendste of belangrijkste tempels van het Zen boeddhisme in Japan!

Wil je eerst de Zen principes beter leren kennen? Lees dan zeker ook ons artikel over Zen boeddhisme!

#1 Kinkaku-ji 金閣寺 in Kyōto

Een lijstje met de top Zen tempels kan niet compleet zijn zonder één van de bekendste tempels in heel Japan: Kinkaku-ji 金閣寺 in Kyōto. De Kinkaku-ji betekent letterlijk ‘de tempel van het gouden paviljoen’. Het dankt die naam natuurlijk aan de met goud bedekte hal. Maar eigenlijk heeft de tempel ook een andere officiële naam. Die naam is Rokuon-ji 鹿苑寺, ‘de tempel van het hertenpark’. De tempel maakt deel uit van de Rinzai Zen stroming.

Het gouden paviljoen was oorspronkelijk geen tempel, maar een deel van het landgoed van Ashikaga Yoshimitsu 足利義満 (1358-1408). Hij was shōgun tijdens de Muromachi periode (1338-1573) en een beoefenaar van het Zen boeddhisme. Het landgoed van hem in Kyōto werd ook het Kitayama paleis genoemd. Het beroemde gouden gebouw werd door hem gebouwd als hal om boeddhistische relieken in te plaatsen. Zo’n reliekenhal wordt ook de shariden 舎利殿 genoemd. Na Yoshimitsu’s dood werd het volgens zijn wensen tot een officiële Zen tempel gemaakt.

De Kinkaku-ji kon dus vanaf het begin genieten van de steun van het shogunaat. Maar omdat Japan tijdens de Muromachi periode in woelige politieke tijden zat, betekende dit niet dat de tempel altijd veilig was. De tempel werd een aantal keer verwoest, zoals tijdens de Ōnin oorlog (1467-1477) of in 1950. De laatste vernieling van de tempel was de inspiratie voor het boek Het gouden paviljoen van de bekende Japanse auteur Mishima Yukio 三島由紀夫 (1925-1970). De huidige heropgebouwde tempel dateert van 1955. In 1994 werd de Kinkaku-ji tot UNESCO Werelderfgoed benoemd. Mis dus zeker de kans niet om de tempel in het echt te gaan bewonderen!

Meer weten of je voorbereiden op een bezoek? Check dan vooral ook onze gids voor een bezoek aan Kinkaku-ji en de officiële website.

#2 Ginkaku-ji 銀閣寺 in Kyōto

Als Kinkaku-ji in het lijstje wordt opgenomen, kunnen we niet anders dan diens tegenhanger ook in de spotlight zetten: Ginkaku-ji 銀閣寺 in Kyōto! Ginkaku-ji betekent letterlijk ‘de tempel van het zilveren paviljoen’, ook al is deze tempel niet bedekt met zilver.

Het paviljoen zou zilver genoemd worden omdat de maneschijn vroeger een zilveren reflectie gaf op het donkere gelakte hout. Net zoals bij Kinkaku-ji is Ginkaku-ji niet de officiële naam van deze tempel. Die officiële naam is Jishō-ji 慈照寺, ‘de tempel van stralende genade’. Ginkaku-ji is ook een tempel van de Rinzai Zen school.

De oorsprong van de Ginkaku-ji komt vrijwel overeen met die van de Kinkaku-ji. Ginkaku-ji was eerst het domein was van shōgun Ashikaga Yoshimasa 足利義政 (1435-1490), de kleinzoon van Yoshimitsu die Kinkaku-ji liet bouwen.

Ginkaku-ji maakte dus deel uit van het Higashiyama paleis-domein van Yoshimasa. Van hieruit ontstond er een zeer invloedrijke Zen-aristocratische cultuur die mee vorm gaf aan kunsten zoals ikebana en de theeceremonie. Het domein werd na zijn dood ingewijd als boeddhistische tempel. De tempel staat ondertussen ook op de lijst van UNESCO Werelderfgoed.

Op het tempeldomein van Ginkaku-ji vind je meerdere soorten tuinen. Er is een mos-tuin, een rots-tuin met grind, meerdere vijvers en een wandelpad dat je langs deze prachtige tuinen brengt. Maar misschien nog het speciaalst op dit tempeldomein is de zand-tuin die voor het verblijf van de abt ligt. Deze tuin wordt Ginshadan 銀沙灘 genoemd, wat ‘de zee van zilver zand’ betekent. In deze zand-tuin staat ook de Kogetsudai 向月台, ‘het maan-kijk platform’. Deze kegelvormige zandheuvel is maar liefst 2 meter hoog. Met die vlakke top lijkt de Kogetsudai volgens sommigen ook op Mt. Fuji. Wat denk jij?

Wil je nog meer weten over deze tempel? Bekijk dan ook onze gids voor een bezoek aan Ginkaku-ji en de officiële website van de tempel.

#3 Eihei-ji 永平寺 in Fukui

De Eihei-ji 永平寺, letterlijk ‘de tempel van de eeuwige vrede’, is een belangrijke hoofdtempel van de Sōtō Zen school. De tempel is gelegen in de Fukui provincie in het westen van Japan. De tempel ligt misschien niet op de meest vanzelfsprekende reisroute door Japan, maar is zeker het bezoeken waard als je een echte Zen ervaring wil meemaken!

Eihei-ji werd in 1244 gesticht door niemand minder dan Dōgen, de stichter van de Sōtō Zen stroming. Hij kreeg het land voor het tempeldomein van een loyale volgeling die ook een samoerai was. In deze tempel legde Dōgen zich toe op het verfijnen en ontwikkelen van de Zen leer, zoals de shikantaza (doelbewust enkel zitten). 

Eihei-ji is een plaats waar het Zen boeddhisme nog echt beleefd en beoefend wordt. Vandaag de dag verblijven er een honderdtal monniken in de tempel. Daar voeren ze dag in dag uit Zen taken en meditatie uit. Als je ergens een authentiek gevoel van Zen zal kunnen beleven, is het in Eihei-ji! Dit wil ook zeggen dat je als toerist best extra respectvol bent en je aan de regels van de tempel houdt. De tempel streeft ernaar om de traditionele monastieke regels en sfeer te behouden.

Enkele regels: 

• Trek geen foto’s van de priesters en monniken!
• Draag kledij die gepast is voor een religieuze omgeving.
• Wees altijd zo stil mogelijk om de rust niet te verstoren.
• Loop steeds links op de paden.
• Niet roken.
• Dronken gasten worden niet toegelaten.
• Blijf op het pad en stap niet in de tuinen.

Eihei-ji biedt ook de mogelijkheid om op het tempeldomein te overnachten, met een speciaal Zen-ervaringspakket eraan verbonden. Zo is er bijvoorbeeld het ‘Sanzen Program’. Met dit pakket kunnen bezoekers 1 nacht in de Eihei-ji verblijven en deelnemen aan 3 of 4 zazen meditatie sessies en ceremonies. Voor de meditatie zullen de instructies in het Engels gegeven worden voor internationale bezoekers. Ook zijn er twee boeddhistische maaltijden en een gegidste rondleiding inbegrepen. Het is belangrijk om minstens 1 maand op voorhand te boeken! De prijs per persoon bedraagt 10000 yen (momenteel ongeveer gelijk aan 61 euro).

Wil je nog meer weten over deze tempel of wil je een verblijf boeken? Neem dan snel een kijkje op de officiële website.

#4 Myōshin-ji 妙心寺 in Kyōto

In het westen van Kyōto ligt het Myōshin-ji 妙心寺 tempelcomplex. De naam van de tempel betekent letterlijk ‘de tempel van de verlichte geest’. Het is een hoofdtempel van de Rinzai Zen stroming. Net zoals bij de Kinkaku-ji en Ginkaku-ji was dit tempeldomein ook eerst het verblijf van een machtige man. In het geval van de Myōshin-ji was dat echter geen shōgun, maar een keizer, die op dat moment geen politieke macht meer had. Nadat die keizer, Hanazono, was afgetreden, liet hij een villa bouwen op het domein. Toen hij later de boeddhistische geloften opnam, liet hij in 1337 ook de tempel stichten.

Myōshin-ji is een groot tempelcomplex, wat betekent dat er op het grote domein ook tot wel 50 sub-tempels te vinden zijn. Eén daarvan is de Taizō-in 退蔵院. Deze tempel heeft een prachtige vijver-tuin en rots-tuin. Taizō-in biedt ook Zen ervaringen aan. Zo kan je er bijvoorbeeld deelnemen aan een theeceremonie in het theehuis in de tuin. Je kan er ook een gegidste rondleiding, Zen meditatie sessie en een vegetarische boeddhistische lunch boeken, of een combinatie van al deze elementen. Niet alle sub-tempels buiten Taizō-in zijn altijd open voor het publiek, maar dit draagt bij aan een sfeer van kalmte op het tempeldomein.

De Myōshin-ji biedt ook de mogelijkheid om te verblijven in de shukubō 宿坊, de tempel accommodatie, ook wel de Hanazono Kaikan genoemd. Het is een modern hotel in Japanse stijl dat gerund wordt door de tempel.

Wil je nog meer weten over deze tempel? Check dan zeker de officiële website van Myōshin-ji en van Taizō-in.

#5 Ryōan-ji 龍安寺 in Kyōto

Nog een Zen tempel in Kyōto is de Ryōan-ji 龍安寺. Deze tempel startte ook als het verblijf van een aristocraat tijdens de Heian periode. In 1450 werd het ingewijd als een Zen tempel van de Rinzai Zen stroming. De Ryōan-ji ligt op slechts één kilometer van de hierboven beschreven Myōshin-ji, aangezien het er technisch gezien ook een sub-tempel van is. Een bezoek aan beide tempels kan dus gemakkelijk gecombineerd worden!

Het hoogtepunt van de Ryōan-ji is de Zen rots-tuin! Deze rots-tuin is de beroemdste van heel Japan en is zelfs opgenomen als UNESCO Werelderfgoed. Het gaat om een rechthoekige rots-tuin met lichtgrijs grind en enkele grote rotsen. Daarrond staat een aarden muur. De precieze betekenis van de plaatsing van de rotsen is een mysterie, en dat is net wat zoveel bezoekers aantrekt. Afhankelijk van je perspectief kan je het op verschillende manieren interpreteren. Ga maar eens kijken en laat je verbeelding de vrije loop!

Naast de beroemde rots-tuin is er ook een grote vijver op het tempeldomein. Als je na een wandeling rond de vijver honger krijgt, kan je op het domein ook terecht voor een vegetarische specialiteit uit Kyōto: Yudōfu 湯豆腐, of gekookte tofu. Die kan je dan opeten met zicht op de tuin.

Wil je nog meer te weten komen over deze tempel? Neem dan ook een kijkje op de officiële website.

Wil je nog meer tempels bezoeken tijdens je reis naar Japan? Check dan ook zeker ons handig lijstje met de top 5 tempels in Japan! Daarnaast hebben we ook een top 5 van de belangrijkste Tendai tempels en Shingon tempels.

Dit artikel is geschreven door Isy van Dorpe.