Op 11 maart 2011 ontstond er een meltdown in de Japanse Daiichi kernreactor als gevolg van een allesverwoestende tsunami in de Fukushima prefectuur. De schade die de tsunami aanrichten aan de reactor was ongekend en al snel trokken analisten vergelijken met de kernramp van Tsjernobyl in 1986. Maar hoe is het nu met de straling in en rondom Fukushima en de speciale Exclusion Zone? Een kijkje in hoe de Fukushima high risk zone veranderde van rampgebied tot toeristische attractie in Japan.
De aanloop naar de Fukushima kernramp

Op 11 maart 2011 niet ver uit de kust van de Japanse stad Sendai vond een ongekend zware zeebeving plaatst met en kracht van 9.0 op de Schaal van Richter. De beving werd tot in Tokyo gevoelt op de seismografen en voorspelde eigenlijk direct onheil. Gelukkig is Japan geen vreemde van aardbevingen en zijn de grote steden er volledig op ingericht en gebouwd met speciale verstevigingen om de trillingen te weerstaan. Zo bereid Tokyo zich al jaren voor op “the big one“. Waar ze in Fukushima echter niet op waren voorbereid was de gigantische tsunami als gevolg van de zeebeving.

Deze tsunami bracht golven met zich mee van rond de 15 meter waar de golfbrekers van de Daiichi kernreactor helaas niks tegen in te brengen hadden. De verwoestende klap van de golf bracht zoveel schade aan de koelsystemen van de kerncentrale dat er een meltdown in de drie kernreactoren ontstond. De gebeurtenissen daarna zijn geschiedenis geworden en worden vergeleken met de Tsjernobyl kernramp. Het zijn beide kernrampen van schaal 7 wat tevens de hoogste is.
De evacuatie in Fukushima rondom de kerncentrale

Al vrij snel na de ramp zag de Japanse regering dat de straling een gevaar voor de volksgezondheid zou worden. Er werd vrijwel direct een evacuatie gepland van een 20km zone om de Fukushima Power Plant heen. Dit gebied werd later uitgebreid tot 30 km gezien het gevaar van de straling die toch hoger bleek te zijn dan het toegestane jaarlijkse dosis van 20 mSv (Sievert dosis ook wel ioniserende/radioactieve straling). Dit zorgde ervoor dat z’n ±156.000 mensen hun huishouden per direct verlaten moesten en hierbij alle persoonlijke eigendommen achterlaten gezien deze radioactief zijn geworden.

Op dat moment waren de gevolgen van de ramp nog niet goed te overzien. Vooral ook door de schade die de tsunami had aangericht in de gehele Fukushima prefectuur. Later heeft de overheid een beperkt aantal mensen in de grensregio’s toegestaan om persoonlijke spullen te halen of zelfs helemaal terug te keren naar de regio.

De snelle evacuatie van de gevarenzone zorgde gelukkig voor weinig directe slachtoffers, er is tot op heden één sterfgeval bekend als direct resultaat van de straling. Wel zijn er meerdere personen bekend met stralingsziektes die te zijn herleiden naar de Fukushima kernramp.

De tsunami die de Daiichi kerncentrale vernietigde heeft wel aan meer dan 18.000 mensen het leven gekost in de Fukushima regio. Veel mensen verwarren dit cijfer vaak onterecht met de dodenaantal van de kernramp.
De huidige toestand van de regio en stralingsniveau’s

Net als we wel vaker bij de kerncentrale van Tsjernobyl hebben gezien is de Japanse overheid druk bezig met het afdekken van de kapotte kernreactoren van Daiichi en stevige waterdichte muren eromheen aan het bouwen. Dit om ervoor te zorgen dat de radioactieve vloeistof ofwel besmet water niet lekt naar de oceaan of in het land trekt. Verder zorgt het natuurlijk ervoor dat de straling beperkt blijft en de omgeving langzaam weer veiliger gaat worden voor mensen.

Volg hier alle status updates omtrent het opruimen van het radioactieve afval van de Fukushima Daiichi kerncentrale in lijn met het International Atomic Energy Agency (IAEA) standaarden.
Naast het afdekken en ommuren van de Daiichi Power Plant is Tepco het bedrijf achter de kerncentrale ook bezig met de radioactieve brandstof uit de centrale te verwijderen. Tepco verwacht dat het nog z’n 30-40 jaar zal duren voordat radioactieve afval volledig opgeruimd is. Het gebied eromheen zal daarom onbewoonbaar blijven voor minimaal die tijd.
Actuele straling rondom Fukushima

Wil je de actuele straling in het gebied rondom de Daiichi Power Plant bekijken dan is dit een mooie live kaart die exact aangeeft wat het radioactieve gebied in Japan is. Op de foto hierboven zie je dat de regio rondom Fukushima geel kleurt wat een hoger stralingsniveau betekend. Wat je tevens op deze stralingskaart kan zien is dat het volledig veilig is in Tokyo en andere grote Japanse steden. Het is een relatief beperkt gebied dat radioactief besmet is geraakt.
De Fukushima Exclusion Zone

De No Go Area ofwel Exclusion Zone heeft voor veel mensen een gigantische aantrekkingskracht. Want de omgeving brengt je misschien wel het dichtste bij een post-apocalyptische stad die je normaal alleen in films ziet. De natuur heeft vrij spel en is in een rap tempo de het land weer aan het veroveren. Iedereen kent de plaatjes van de omgeving rondom Tsjernobyl wel, de verlaten flats, speeltuinen en overheidsgebouwen die langzaam begroeid raken en waar de wilde dieren nu in de huizen wonen. Hetzelfde zien we nu al gebeuren in de Fukushima Exclusion Zone, de natuur krijgt weer de overmacht en verlaten steden zijn bevroren in de tijd van het rampjaar 2011.

Hoe gek het ook klinkt, gezien het één van de meest gevaarlijke plekken op aarde is voor de mens, blijkt de Fukushima Exclusion Zone ook een grote aantrekkingskracht te hebben. Het mysterieuze van een verlaten stad bevroren in de tijd spreekt tot de verbeelding voor vele.

Zo is een opkomende excursie die populair is onder toeristen vanuit Tokyo is een bezoekje aan de Fukushima Exclusion Zone. Al rondlopend met een geigerteller ga je delen van de zone bezoeken die vrijgegeven zijn door de overheid als overgangszone. Hier is het relatief veilig maar wordt het afgeraden permanent te verblijven gezien de radioactieve straling nog steeds te hoog is waardoor de kans op enge ziektes groot is. Wij hebben de Fukushima excursie nog niet gedaan maar hij staat wel op onze planning. Mocht je deze wel al hebben ervaren, dan horen we graag hoe het is.

Programma’s als Dark Toerist of Netflix en het mega populaire Urbex kanaal van de Nederlander Bob Thissen voeden dit toerisme en zorgen voor een impuls in de regio. Er is zelfs een film gemaakt over de kernramp namelijk Fukushima 50 uit 2020. Hoewel wij deze film niet heel erg leuk vonden geeft het wel een kijkje in hoe de ramp zich uitspeelde. De mini-serie Tjernobyl kunnen we trouwens wel aanraden mocht je geïnteresseerd zijn in rampen met een nucleaire achtergrond.
Enkele verlaten en unieke urban exploring (Urbex) locaties in Japan waar je niet snel komt.
Enkele vragen omtrent de ramp en de regio
De schadepost van de 2011 tsunami bedraagt z’n $360 miljard waarvan ongeveer $200 miljard besteed moet worden aan het opruimen van het radioactieve afval en afdekken van de kerncentrale. De Japanse regering en Tepco vermoeden dat de kosten nog kunnen oplopen gezien het opruimen nog in volle gang is.
Nee, de radioactieve straling die uit de Daiichi kernreactor komt en giftig is voor mensen heeft zich beperkt tot een gebied met een straal van ongeveer 30km. Tokyo ligt op een afstand van ongeveer 250km hemelsbreed en de hedendaags gemeten straling is gelijk met die in Nederland, volledig veilig dus.
Ondanks de naam die de kernramp draagt is de stad Fukushima relatief veilig gebleven voor de ontsnapte radioactieve straling. De ramp heeft de naam Fukushima gekregen omdat hij in de prefectuur plaatsvond welke dezelfde naam als de hoofdstad Fukushima draagt. De volgende steden zijn wel zwaar door de straling getroffen en liggen in de Exclusion Zone; Ottozawa, Higashidai, Koirino, Chojahara, Hosoya en Koriyama. Ook zijn er risicogebieden zoals om de steden Futaba, Okuma en Namie.
Tot op heden is er één doden gevallen als direct gevolg van de kernramp en de dodelijke straling dankzij de snelle evacuatie. Veel mensen verwarren het dodenaantal (±18.000) van de dodelijk tsunami die de meltdown veroorzaakte vaak met die van de Fukushima kernramp. Wel zijn er meerdere gevallen bekend van mensen met stralingsziektes hebben opgelopen en zijn te herleiden tot de Daiichi kernramp.
Volgens het International Atomic Energy Agency (IAEA) is er minder radioactiviteit gelekt in de atmosfeer bij de Fukushima ramp dan bij die van Tsjernobyl. Dit ondanks dat de rampen geclassificeerd zijn op schaal 7, de hoogste schaal omtrent kernrampen.
Jos van den Bergh volgens mij ken je de betekenis niet eens van het woord “ramp” het waren wel degelijk beiden kerncentrale rampen ook al waren er volgens jou 0 slachtoffers bij Fukushima wat dacht je van alle gevallen door straling daarna bij beide kernrampen. Wat een leeghoofd,
Ik zou de tsunami als gevolg van de zeebeving een ramp noemen, immers 18.000 doden; het kernongeval mag geen ramp worden genoemd: 0 doden. Ook in Tsjernobyl is het totaal aantal doden van 59 geen argument om te spreken van een ramp, wat verder ook de (economische) gevolgen mogen zijn.