Het tyfoonseizoen van Japan

In Japan zijn tyfoons een jaarlijks terugkerend natuurverschijnsel dat altijd een hoop wind en regen meebrengt naar het land. De Japanners hebben er een apart woord voor namelijk “taifu” en bereiden zich elk jaar weer tussen de maanden mei en oktober voor op de ongetemde kracht van Moeder Natuur. Maar hoe erg zijn de tyfoons in Japan nu daadwerkelijk? Moet je hierop de reisplanning aanpassen? Of valt het allemaal wel mee?

Wat is een tyfoon eigenlijk?

Een tyfoon, in het Japans “taifu” genoemd, is een zeer goed ontwikkelde depressie met bijzonder veel wind en regen. Boven de warme wateren van de Stille Oceaan groeien storingen uit tot stormen die vergelijkbaar zijn met de orkanen uit het Caribische gebied.

Door een storing hogerop in de lucht vormen zich enorme regen- en onweersbuien tot wel 16 kilometer hoogte. Daar vriest het wel 80 graden. Deze buien bevatten zeer veel regen door de grote hoeveelheden waterdamp door de warme oceaanwateren. Deze oceanen zijn 27 graden Celsius en warmer.

Doordat de afvoer van lucht vanuit de opstijgende buien op grote hoogte goed plaats kan vinden, begint de druk in het centrum te dalen, de barometer begint terug te lopen. Hierdoor wordt meer lucht naar het centrum gevoerd, door de buien omhooggevoerd en vervolgens hoog in de lucht weer afgevoerd. Dit proces versterkt zichtzelf. Hierdoor daalt de druk in het centrum soms spectaculair en neemt de wind steeds verder toe. De barometer zakt regelmatig naar waarden tussen 930 en 890 millibar in tyfoons.

De zware regen- en onweersbuien spiraliseren steeds meer om het centrum heen en daarna vormt zich meestal het kenmerkende oog. Het oog is juist een gebied met nauwelijks wind, rustig weer en opklaringen bij 25 tot 28 graden. Vlak om het oog heen komen de hoogste windsnelheden voor en ook de zwaarste buien, overigens ook bij een warme 20-25 graden.

Het oog vormt zich doordat dalende lucht (een tegenreactie op de opstijgende lucht in de buien) zorgt voor een opwarming van de lucht en het oplossen van de bewolking.

Een tyfoon begint bij 119 km per uur gemiddelde windsnelheid rond het oog. Daarvoor is het nog een tropische depressie of een tropische storm, dan waait er minimaal een windkracht 8. Tyfoons zijn ingedeeld in 5 categorieën, 1-5. Eén is een zwakke tyfoon, vijf is een super tyfoon met gemiddelde windsnelheden boven 180 km per uur. In september 2022 kwam supertyfoon Nanmadol aan land en veroorzaakte best wat schade en enkele doden in Japan.

Wist je dat een tyfoon eigenlijk gewoon een cycloon of orkaan is? Het is de Aziatische benaming voor het soortgelijke natuurfenomeen.

Wanneer komen de tyfoons in Japan aan land?

Het tyfoonseizoen in Japan ligt tussen mei en oktober met als piekmaanden augustus en september, maar zoals met de Super Tyfoon Hagibis te zien was in midden oktober 2019 kunnen ze ook ver in de herfstmaanden nog erg krachtig zijn. Toch is dit geen reden om te vrezen voor je prachtige vakantie. Elk jaar heeft Japan te maken met ongeveer 10-15 van deze stormen waarvan er gemiddeld twee tot drie de grootste eilanden van Japan raken (Honshu, Hokkaido, Kyushu en Shikoku). De Okinawa eilanden krijgen door het tropische klimaat wel vaker per jaar met een tyfoon te maken, maar meestal zijn deze stormen een iets zwakker in dit deel van Japan.

Bekijk hier de beste reistijd voor Japan per maand als je bang bent voor een tyfoon.

Is het veilig reizen in Japan tijdens het tyfoonseizoen?

Wat we hierboven al kort hebben belicht brengen tyfoons in Japan altijd risico met zich mee maar die blijven meestal beperkt. Dit komt vooral door de zeer goede voorbereiding van de bevolking, de goede informatie voorziening en de infrastructuur, die helemaal is ingericht op flinke hoeveelheden regen en wind.

Het gevaar van tyfoons zit hem vooral in de grote hoeveelheid regen en wind; met name in bergachtige gebieden kan dit tot problemen leiden. Er kan makkelijk 200-700 mm aan regen vallen in 1-2 dagen met aardverschuivingen tot gevolg. Forse windstoten kunnen schade aanrichten aan gebouwen, wegen en natuur. (in Nederland valt gemiddeld op jaarbasis 850 mm regen.)

Het blijft wat dat betreft altijd oppassen want zelfs een kleine tyfoon kan makkelijk al rukwinden boven 150 km/u genereren met zware regenval. Gelukkig zijn tyfoons een tamelijk kortdurend fenomeen, na twee dagen zijn ze weer verdwenen.

Geen volk is echter zo goed goed voorbereid op de jaarlijks terugkerende stormen als Japanners. Het land heeft namelijk al eeuwen te maken met natuurrampen zoals aardbevingen, tsunami’s, vulkaanuitbarstingen en uiteraard ook tyfoons. Hierdoor zijn de bouwstandaarden en kwaliteitseisen gigantisch hoog in het land en worden deze strikt nageleefd.Sinds 1981 moeten alle Japanse gebouwen voldoen aan een eisenpakket waardoor ze bestand zijn tegen bevingen, tyfoon winden en hevige sneeuw. Zelfs bij de bouw van wegen word er extra rekening gehouden met de afvoer van het vele water dat een tyfoon kan meebrengen.

Daarnaast heeft de overheid 1 september uitgeroepen tot “National Disaster Prevention Day”. Ter herinnering van de verwoestende aardbeving uit 1923 die half Tokyo plat had gelegd. Tijdens deze dag worden door de overheid speciale ramptrainingen gegeven overal in het land. Daarnaast krijgen alle kinderen op school les in “wat te doen bij een tyfoon of aardbeving”. Lees hier één van de informatiegidsen die de overheid standaard uitgeeft.

Wat te doen als er een tyfoon tijdens mijn vakantie aan land komt?

Komt er een tyfoon tijdens je vakantie in Japan aan land? Wees niet bang het komt allemaal wel goed! Let goed op het weerbericht (vraag hiernaar in je hostel/hotel mocht je er zelf niet uitkomen) en houdt eventuele vluchten of treinen in de gaten. De Shinkansen ondervindt soms hinder van de harde wind en aardverschuivingen waardoor deze niet kan rijden, hetzelfde geldt voor vluchten. Zit je meer in het binnenland bijvoorbeeld rond Matsumoto, Sapporo, Kyoto of Fukuoka dan heb je meestal minder last van de regen en wind dankzij de omliggende bergen. Tokyo is echter wel een hotspot voor waar de tyfoons aan land komen in Japan.

Voor actuele tyfoon data kan je de officiële website van de Japanse overheid bekijken. Daarnaast kan je ook actuele weerdata vinden op die site.

Top 5 tyfoons van Japan

Hieronder zie je een overzicht van de hevigste tyfoons die Japan hebben geraakt.

1. Tyfoon Vera (1959) zorgde voor bijna 4.000 doden in Japan en staat hierdoor bekend als de ergste tyfoon die Japan ooit heeft gekend. Het was een categorie 5 super tyfoon met windstoten rond de 305 km per uur. Kostenpost om de schade te herstellen? Rond de 261 miljoen Dollar.
2. Tyfoon Mireille (1991) kwam bij Nagasaki aan land als een categorie 4 storm. Er werden windstoten van rond de 218 km per uur gemeten in Honshu. Schade kostenpost? Rond de 10 miljard Dollar.
3. Tyfoon Jebi (2018) is een super tyfoon met categorie 5. Er werden windsnelheden gemeten van rond de 195 km per uur en windstoten tot 285 km per uur. De kosten die de tyfoon met zich meebracht liggen rond de 12.6 miljard Dollar.
4. Tyfoon Songda (2004) was een categorie 4 tyfoon met windsnelheden van boven de 175 km per uur met windstoten tot 230 km per uur. De totale kosten voor de schade kwamen uit rond de 9.3 miljard Dollar.
5. Tyfoon Hagibis (2019) was een categorie 5 super tyfoon en kende windsnelheden van maar liefst 195 km per uur gemiddeld met windstoten tot wel 260 km per uur. De totale schade kostenpost ligt rond 17 miljard dollar. De storm wordt nu al vergeleken met de verwoestende storm Ida uit 1958 die windsnelheden kende van 325 km per uur.

Dit artikel is geschreven door: Raoul de Boer & David Henneveld (meteoroloog bij het Japanse commerciële meteorologisch bureau Weathernews)