Dat de Japanse en Nederlandse cultuur verschillen is niet zo gek, er ligt namelijk een halve wereld tussen onze landen in. Toch hebben we enige overlap gekregen door onze exclusieve invloed in Japan via het 200 jarige VOC verdrag dat Nederland alleenrecht gaf te handelen met Japan via het eilandje Deshima. De onderstaande gebruiksvoorwerpen kennen wij niet ondanks de handel met Japan.
Japanse kamerschermen
Samoerai en daimyô delen de grote ruimten in hun huizen en kastelen vaak in kleinere. Hiervoor gebruiken zij onder meer ingebouwde schuifwanden, die vaak over een rails in de vloer lopen. Deze panelen, fusuma (襖), bestaan uit een raamwerk van licht hout beplakt met sterk Japans papier.
Losse kamerschermen zijn ook populair. Zo’n scherm kan zig-zag vrij in de ruimten worden gezet. Net als de wanden bestaat het uit houten latten, beplakt met papier en voorzien van papieren scharnieren. Er is een rechterdeel en een linkerdeel, elk met zes of achter panelen. De voorstelling (tekening) loopt over beide delen door. De meest kostbare schermen hebben geen gewone, papieren achtergrond maar een van vierkante blaadjes bladgoud.
Geen kussen maar een makura ((枕草子)
In het vroegere Japan sliepen de mensen niet op een lekker zacht kussen maar hadden ze alleen een neksteun met klein kussentje. Deze neksteun moet ervoor zorgen dat het perfecte haar van de Japanse vrouwen en Geisha’s niet in de war raakte tijdens het slapen. Zo kon een opgestoken kapsel tot wel tien dagen goed blijven zitten.
De netsuke (根付)
Traditionele Japanse kleding zoals de Kimono kent geen zakken. Toch moeten ook Japanners spullen bij zich dragen wanneer ze op pad gaan. Naar alle waarschijnlijkheid hebben boeren en jagers hiervoor het eerst de netsuke bedacht, letterlijk; de wortel-vastzetter. Dit is een stuk wortelhout waaraan met een koord datgene vastzit wat mee moet, bijvoorbeeld een kalebas met drinken. De netsuke hangt aan de ceintuur zodat de dragen de handen vrij heeft voor dagelijkse taken. Helaas oogt deze praktische oplossing niet zo charmant.
De mode veranderde en de stadbevolking en samoerai introduceren eind zestiende eeuw dan ook ivoren ringen om geld en gelakte medicijndoosjes (inro) bij zicht te kunnen dragen. Later ontstaan allerlei kunstige snijwerkjes van verschillende soorten ivoor en hout. Geïmporteerde materialen zijn bijzonder populair in het gesloten Japan en werden daarom ook vaak als statussymbool gebruikt. Hierdoor werd de netsuke ook een soort statussymbool. Eind achttiende eeuw is het op z’n hoogtepunt. Dan dragen veel Japanners pijp en tabak bij zich. Wie in gezelschap de rookset met netsuke neerlegt, heeft daarmee direct een opening voor gesprek. Alleen mannen gebruiken trouwen een netsuke, vrouwen stoppen hun spulletjes gewoon in de mouwen of onder de brede ceintuur.
